1982'de Oyun Endüstrisini Yok Eden, Ama Aynı Anda Da Kurtaran Oyun

Cenk Akyürek


     Nasıl kağıt mendil isterken "Selpak" diye marka odaklı bir genelleme yapıyorsak, oyun endüstrisi için de 80'ler hatta neredeyse 90'larda bu genelleme "Atari" adı ile yapılıyordu. Bir oyunun hangi platformda olduğu hiç önemli değildi ve hepsi Atari oyunu olarak adlandırılıyordu. Hatta buna zaman zaman günümüzde bile rastlamak mümkün.
 
     Atari tartışmasız oyun endüstrisinin temel taşlarını koyan bir firma. Firmanın kurucuları olan Nolan Bushnell ve Ted Dabney "Pong" adlı oyunu çıkardığında, Atari jetonlu oyun makinası döneminin lideri oldu. Daha sonra 1975'de Bushnell Atari 2600, yani ilk "Video Computer System", üzerinde çalıştı. Bu ürün ilk oyun konsolu olarak da adlandırılabilir. Sistem seri üretim için çok masraflıydı. Bunun üzerine 1976'da Atari, Warner Communications firmasına satıldı ve Atari 2600 Ekim 1977'de piyasaya sürüldü.
 
      1981'de Atari, oyun dizaynı üzerine çalışan Howard Scott Warshaw'ı işe aldı. Warshaw'ın en büyük başarısı, 1981 tarihli Raiders of The Lost Ark filminin oyun adaptasyonu oldu. Bu oyunun başarısı üzerine, Atari kendisini E.T filminin de oyununu yapması için görevlendirdi ve kendisine sadece 5 hafta verildi.
 
     Üstten görünen bir perspektif açısında oynanan oyunda yönettiğiniz E.T karakteri, evini araması için gerekli olan telefonun parçalarını toplamaya çalışıyordu. Üst tarafta E.T'nin enerjisini gösteren bir bar vardı. Ama sinir bozucu olan şey, E.T ne yaparsa yapsın enerjisi düşüyordu. Oyunun sıkıcılığı ve sinir bozuculuğu satışlara da yansıdı. 4 milyon adet üretilen bu oyunun 3.5 milyon adedi iade edildi.
 
     Atari %50 artış beklediği cirosunda sadece %10-%15'lik bir artış yakaladı. 7 Aralık 1982'de Warner ise hisselerinde 2/3 oranında bir değer düşüşü yaşadı. E.T. the Extra-Terrestrial adlı oyun hem Atari'ye milyonlarca dolar maliyete maloldu, hem de tüketiciler arasında ciddi bir imaj zedelenmesi yaşamasına sebep oldu.

     Ekim 1983'de The Sydney Morning Herald gazetesi, Atari'nin 14 tır dolusu kartuşu, New Mexico'da Alamogordo adlı şehirde toprağa gömdüğü haberini yaptı. (Daha sonrasında hatırlarsanız Atari fanları bu kazı alanını bulup eski kartuşları çıkartmıştı). 3 sene içerisinde kuzey Amerikadaki oyun endüstrisi toplam cirosu, 3,2 milyar dolardan 100 milyon dolara geriledi.
 
     Ve birden, Nintendo firması ortaya çıktı ve adeta oyun endüstrisinin küllerinden doğdu.  Aralık 1985'de, Japon Famicom sisteminin yenilenmiş versiyonu olan Nintendo Entertaintment System New-York'da satışa çıktı. 1986'da NES Kuzey Amerika'da da piyasaya sürüldü ve sistemle beraber verilen Donkey Kong ve Super Mario Bros oyunları ile, 1988'de cirolar 100 milyon dolardan 1,1 milyar dolara fırladı.
 
     Nintendo başkanı Hiroshi Yamauchi 1986'da kaliteli oyunların önemini vurgulayarak, "Atari başarısız oldu çünkü üçüncü şahıs oyun geliştiricilerine çok fazla özgürlük verdi ve piyasa kalitesiz oyunlarla doldu" dedi. Nintendo üçüncü şahıs oyun geliştiricilerine sadece yılda 5 oyun için izin verdi ve bu oyunlar Nintendo tarafından test edilip geçer not aldığına dair altın rengi bir mühürle işaretlendi.

     E.T. the Extra-Terestial oyunu çıkmasaydı şu anda oyun endüstrisi ne halde olurdu bilemeyiz. Bu oyun sayesinde oyun sektöründeki herkes silkelendi ve son kullanıcıların niceliğe değil, niteliğe verdiği önemi anladı. O gün bu gündür oyun sektörü gelişmeye başladı ve gelişmeye devam ediyor.